एका आदिवासी महिलेची देशाची राष्ट्रपती बनण्यापर्यंतची यशोगाथा

लायबेरियातील एका आदिवासी कुटुंबात जन्मलेल्या एका सर्वसामान्य महिलेचा, देशाच्या पहिल्या महिला राष्ट्रपतीपदापर्यंतच्या संघर्षमय प्रवासाची ही प्रेरणादायी कथा…

२९ ऑक्टोबर १९३८ रोजी एलेनचा जन्म एका आदिवासी कुटुंबात झाला. वयाच्या अवघ्या १७व्या वर्षी विवाह झाला. परंतु हा विवाह फार काळ टिकला नाही. आपले कुटुंब चालविण्यासाठी एलेन आपल्या पतीसोबत नोकरी करायची. एलेन अतिशय बुद्धिमान होती. त्यामुळे तिने आपले शिक्षण सुरू ठेवत, हॉवर्ड युनिव्हर्सिटीमध्ये अर्थशास्त्र विषयात पदवी पूर्ण केली.

एलेनच्या अफाट बुद्धिमत्तेमुळे तिची नियुक्ती लायबेरियाच्या अर्थमंत्रीपदी करण्यात आली. तिने दहा वर्षे अर्थमंत्री म्हणून काम पाहिले. १९८०मध्ये सैमुअल डो नावाच्या एका सैन्य अधिकाऱ्याने, लायबेरियाचे राष्ट्रपती टॉल्बर्ट यांची हत्या केली आणि देशाची सत्ता हस्तगत करून आपली हुकूमशाही प्रस्थापित केली. त्यामुळे एलेनसह अनेक नेत्यांना देश सोडावा लागला. त्यानंतर तिने वर्ल्ड बँक, सिटी बँकेत अनेक मोठ्या जबाबदाऱ्या सांभाळल्या.

देशात अशांतता आणि अराजकता माजली. अनेक नेत्यांचे खून करण्यात आले. देशाला एकदा नव्हे तर दोन वेळा गृहयुद्धाला सामोरे जावे लागले. मोठ्या प्रमाणात जीवितहानी झाली. देशाची जागतिक स्तरावर मोठ्या प्रमाणात पीछेहाट झाली. हुकूमशाही राजवटीची झळ देशातील प्रत्येकाला सोसावी लागली. पंचवीस वर्ष देशाला आणि देशातील लोकांना नरकयातना सहन कराव्या लागल्या.

एलेन देशात परत आली. लायबेरियातील नागरिकांना त्यांचे हक्क, अधिकार, सन्मानाची वागणूक मिळावी, देशात शांतता नांदावी, लोकशाही प्रस्थापित व्हावी. यासाठी एलेन तब्बल पंचवीस वर्ष लढा देत राहिली. १९८५ व १९९७ साली झालेल्या निवडणुकांमध्ये तिने प्रयत्न केले. परंतु तत्कालीन हुकूमशाही सत्तेमुळे आणि अपारदर्शक निवडणुकीमुळे तिला यश आले नाही. सरकारवर केलेल्या टीकेमुळे तिला अटक करून १० वर्षांची कैद सुनावण्यात आली. मात्र नंतर तिला सोडून देण्यात आले. पराभूत झाल्यावरसुद्धा तिने आपली जिद्द आणि चिकाटी कायम ठेवली. प्रदीर्घ लढ्यानंतर २००५ साली झालेल्या पहिल्या लोकशाही निवडणुकीत एलेन विजयी झाली आणि ती लायबेरियाची आणि आफ्रिका खंडातीलसुद्धा पहिली महिला राष्ट्रपती बनली. ती महिला म्हणजेच एलेन जॉनसन सरलीफ होय.

कोणतीही गोष्ट साध्य करण्यासाठी चिकाटी फार महत्वाची आहे. त्यासाठी वेळ देणे, संयम राखणे, परिश्रम करणे या गोष्टीही महत्त्वाच्या आहेत. देशाला अराजकतेतून बाहेर काढण्यासाठी आपल्या आयुष्याची तब्बल पंचवीस वर्ष एलेन यांनी खर्च केलेली आहेत. मोठं यश मिळविण्यासाठी संघर्ष देखील मोठाच करावा लागतो. २००५ नंतर २०११ साली सुद्धा त्या राष्ट्रपती म्हणून निवडून आल्या.

लायबेरियातील नागरिकांना त्यांचे हक्क, अधिकार, सन्मानाची वागणूक मिळावी, देशात शांतता नांदावी, लोकशाही प्रस्थापित व्हावी. यासाठी एलेन यांनी शांतीपूर्ण मार्गाने प्रचंड प्रयत्न केले. जगातील अनेक विद्यापीठांनी त्यांना मानद डॉक्टरेट प्रदान केली आहे. फोर्ब्सच्या २०१४ आणि २०१६च्या जगातील १०० प्रभावशाली व्यक्तींच्या यादीत त्यांचा समावेश करण्यात आला होता. शांततेसाठी केलेल्या कार्याबद्दल त्यांना २०११ साली शांततेचे नोबेल पारितोषिक देवून सन्मानित करण्यात आले. भारत सरकारने २०१३ साली इंदिरा गांधी पुरस्कार देऊन त्यांचा गौरव केला आहे. म्हणूनच त्या एक यशवंत आहेत.

उद्या पुन्हा भेटू एका नव्या यशवंतसह. तोपर्यंत नमस्कार. धन्यवाद!!!

लेखक : श्री. संदीप पाटील, दुधगाव, 9096320023
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
रोज संध्याकाळी ६ वाजता नवी अर्थक्रांतीवर

https://www.naviarthkranti.org